به نقل از «ایسنا»

نگاه تمام دنیا به ژئوپارک ارس است

تاریخ انتشار: ۳۱ خرداد ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۸۰۳۶۰۶۸

ایسنا/آذربایجان شرقی عضو شورای عالی ژئوپارک‌های جهانی یونسکو با بیان این‌که تاریخچه ثبت جهانی ژئوپارک ارس از سال ۲۰۱۰ شروع شده است، گفت: پرونده این ثبت برای اولین بار توسط مرحوم دکتر حقی پور ارسال شد اما چون هنوز ارس به معیارهای مربوطه نرسیده بود، با وجود حضور کارشناسان یونسکو در منطقه موفق به ثبت نشدیم.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

علیرضا امری کاظمی روز چهارشنبه، ۳۱ خرداد، در جشن بین المللی ثبت ژئوپارک ارس، اظهار کرد: در سال ۲۰۱۵ حرکت جدیدی در سازمان منطقه آزاد ارس شروع شد و در سال ۲۰۱۷ نیز پروفسور مارتینی، رئیس شورای عالی ژئوپارک‌های یونسکو به ارس آمد و کارهای اجرایی ادامه پیدا کرد. در سال ۲۰۱۹ هم ضمن تایید فعالیت‌های انجام شده در این منطقه، پرونده ثبت جهانی به یونسکو ارسال شد اما به خاطر شیوع کرونا بعد از دو سال، ارزیابی میدانی یونسکو انجام شد و امسال توانستیم تاییدیه ثبت جهانی ژئوپارک ارس را بگیریم.

وی گفت: ژئوپارک ارس امروز فقط متعلق به مردم شهرستان و استان نیست بلکه نگاه تمام دنیا به این ژئوپارک بوده چرا که دومین ژئوپارک ثبت جهانی شده ایران در فهرست یونسکو است.

وی افزود: ژئوپارک، جدیدترین عنوانی است که یونسکو بعد از سایت‌های جهانی و ذخیره گاه زیست کره از سال ۲۰۱۵ به کار می‌برد که هدف اصلی آن، حفاظت از میراث زمین شناختی در کنار معرفی میراث تاریخی و فرهنگی طبیعی مناطق با مشارکت جوامع محلی است.

وی ادامه داد: چهار بحث اساسی در این خصوص شامل پدیده‌های زمین شناختی، مدیریت جامعه، پدیدار و آشکار بودن ژئوپارک و همکاری بین شبکه‌ای است. فرایند توسعه در این ژئوپارک‌ها از مردم شروع می‌شود.

امری، توجه به منابع طبیعی و استفاده پایدار از آن، آگاهی بخشی به مردم در خصوص خطرات زمین، آماده سازی جوامع برای مبارزه و مقابله با آثار تغییرات آب و هوایی، توجه به بحث آموزش، توجه به تحقیق، توجه به احیای فرهنگ جوامع محلی و معرفی به جهانیان، توجه به نقش زنان جوامع که گاه بیش‌ از ۵۰ درصد مشارکت را تشکیل می‌دهند، توجه به اصول توسعه پایدار، دانش بومی محلی و حفاظت از میراث زمین شناختی را از جمله اهداف ژئوپارک‌ها عنوان کرد.

وی گفت: منطقه آزاد ارس با ۱۶۷۰ کیلومتر مربع مساحت با دو کشور آذربایجان و ارمنستان مرز مشترک داشته و دارای دو منطقه حفاطت شده و دو سایت میراث جهانی یونسکو است. آثار تاریخ تکاملی ۴۰۰ میلیون سال پیش و وجود یکی از کلیدی ترین سایت‌های زمین شناسی دنیا در این منطقه از جمله ویژگی‌های آن است.

وی، وجود غنای فرهنگی بسیار بالا و مراسم و آیین‌های مختلف را از جمله ویژگی‌های دیگر منطقه عنوان کرد و کاروانسرای خواجه نظر و کلیسای سنت استپانوس را جزو سایت‌های مهم این منطقه ذکر کرد.

عضو شورای عالی ژئوپارک‌های جهانی یونسکو تاکید کرد: نگهداشتن این ثبت جهانی از ثبت کردن آن سخت تر است. یونسکو هر چهار سال یکبار ارزیابی میدانی انجام می‌دهد و اگر منطقه نتواند به معیارهای مربوطه برسد، کارت زرد دریافت کرده و در ادامه با دریافت کارت قرمز، اخراج می‌شود.

وی گفت: امروز در ابتدای راه هستیم و در ادامه باید سیستم مدیریت ژئوپارک تکمیل شده و در برنامه‌های ملی و بین المللی حضور فعال داشته باشیم. افزایش ژئوسایت‌های موجود و تجهیز به امکانات گردشگری و پررنگ تر شدن نقش مردم محلی نیز از معیارهای مهم برای نگهداشتن ژئوپارک ارس است.

از گردشگری خرید در منطقه آزاد ارس به سمت ژئوتوریسم می‌رویم

مدیرعامل سازمان منطقه آزاد ارس نیز در این مراسم گفت: به دنبال این هستیم که از گردشگری خرید در منطقه آزاد ارس به سمت بومگردی، زمین گردی و ژئوتوریسم برویم؛ موضوعی که در منطقه آزاد و ژئوپارک قشم نیز اتفاق افتاده است.

مجید کیانی با بیان این‌که سبد توسعه اقتصادی ارس متنوع است، گفت: ارس، قطب گلخانه‌های هیدروپونیک خاورمیانه بوده و محصولات صنعتی و کشاورزی آن به ۲۷ کشور صادر می‌شود.

وی افزود: ارس در حوزه گردشگری، مهمترین مقصد گردشگری در شمالغرب کشور بوده و در نوروز امسال نیز بیشترین گردشگر را در ایام نوروز داشته است، ارس میزبان پنج تن از نوادگان امامان(ع) بوده و آثار تاریخی یافت شده و ۱۵ اثر تاریخی ثبت شده در ارس از دیگر ویژگی‌های این منطقه است.

وی افزود: زیرساخت‌های تفریحی مختلفی نیز طی سال‌های اخیر در این منطقه ایجاد شده که هر یک دلیلی برای جذب گردشگران بوده است.

کیانی گفت: دنبال توسعه زیرساخت‌ها در حوزه راه و شبکه بهداشت بوده و رویکرد دوم ما تکمیل زنجیره خدمات است. توسعه ظرفیت‌های اقامتی در ارس نیز در حال انجام بوده و امروز از دو مجموعه هتل بهره برداری می‌شود.

وی افزود: متخصصان بین المللی از ۳۰ ژئوسایت‌ موجود در ارس بازدید کردند که ۱۰ مورد تایید شده  و باقی نیز در مرحله تایید است. قطعا در این راستا و در پیشبرد اهداف منطقه نیاز به همراهی همه مردم محلی و مسئولان داریم.

انتهای پیام

منبع: ایسنا

کلیدواژه: استانی فرهنگی و هنری ژئوپارک ارس استانی اجتماعی استانی اقتصادی استانی شهرستانها استانی سیاسی استانی فرهنگی و هنری استانی علمی و آموزشی كرمانشاه زنجان استانی اجتماعی استانی اقتصادی استانی شهرستانها استانی سیاسی منطقه آزاد ارس ژئوپارک ارس ثبت جهانی

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.isna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایسنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۸۰۳۶۰۶۸ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

چالش های اتحادیه اروپا در خاورمیانه چیست؟/ نگاه بروکسل به پرونده هسته ای ایران با اسرائیل متفاوت است/ اتحادیه اروپا می تواند با ایران در مقابله با تهدیدهای مشترک همکاری کند

به گزارش جماران، Geopoliticalmonitor  یک  نشریه اطلاعاتی بین‌المللی مستقر در تورنتو، کانادا  است که چشم‌اندازی تحلیلی در مورد موقعیت‌ها و رویدادهایی که تأثیر اساسی بر امور سیاسی، نظامی و اقتصادی دارند ارائه می‌کند. این نشریه در تازه ترین نوشتار به بررسی جایگاه اتحادیه اروپا در منطقه خاورمیانه ( غرب آسیا) پرداخته و می نویسد: خاورمیانه به دلیل نزدیکی جغرافیایی و پیوندهای تاریخی، اقتصادی و سیاسی، منطقه ای با اهمیت استراتژیک برای اتحادیه اروپا است. با این حال، این منطقه همچنین منبع بی ثباتی و درگیری است که تهدیدی جدی برای امنیت و منافع کشورهای عضو اتحادیه اروپا محسوب می شود.

تشدید جنگ اخیر بین اسرائیل و حماس، خشونت‌های مداوم در کرانه باختری اشغالی و درگیری‌های اسرائیل و حزب‌الله در مرز لبنان بر پیچیدگی و فوریت اوضاع در این منطقه افزوده است. اتحادیه اروپا چگونه می تواند با اتخاذ یک استراتژی جدید جهانی و تغییر رویکرد سیاسی و امنیتی خود نقشی فعال و موثر در خاورمیانه ایفا کند؟ ابزارها، چالش ها و فرصت هایی که اتحادیه اروپا در منطقه دارد چیست؟

سیاست اتحادیه اروپا در خاورمیانه

اتحادیه اروپا در دو دهه گذشته دو استراتژی اصلی را در قبال منطقه خاورمیانه دنبال کرده است: سیاست همسایگی اروپا (ENP) و مشارکت اروپا - مدیترانه (EMP).

هدف این راهبردها جلوگیری از گسترش بحران های امنیتی در کشورهای همسایه به اتحادیه اروپا با ترویج هنجارهای اروپایی مانند لیبرال دموکراسی، حقوق بشر و حاکمیت قانون بوده است. با این حال، ثابت شده است که این راهبردها برای مقابله با تحولات سریع و پویا در منطقه ناکارآمد و ناکافی هستند.

این راهبردها نتوانسته‌اند به ریشه‌های مشکلات و درگیری‌های منطقه مانند فقدان اصلاحات سیاسی و اقتصادی، به حاشیه رانده شدن و سرکوب مردم، مداخله بازیگران خارجی و  مسائل حل‌نشده منطقه رسیدگی مانند درگیری اسرائیل و فلسطین رسیدگی کنند.

رویدادهای اخیر منطقه ای مانند بهار عربی و ظهور ساختارهای جدید قدرت و بازیگران فراملی، محدودیت ها و ناکارآمدی های این راهبردها را نشان داده است. آنها همچنین بر لزوم بازنگری و بازتعریف نقش اتحادیه اروپا در نظام بین‌الملل به‌ویژه در منطقه خاورمیانه تأکید کرده‌اند.

اتحادیه اروپا در سند استراتژی جهانی خود در سال 2016 به این نیاز اعتراف کرده و نوشت: امنیت داخلی و خارجی به هم مرتبط هستند و چالش‌ها و تهدیدات کنونی مانند تروریسم و خشونت در منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا فرصت مشترکی برای  کشورهای اتحادیه اروپا برای ساختن اروپای قوی تر بر اساس منافع و اصول است.  اتحادیه اروپا همچنین اعلام کرد که قصد دارد سیاست امنیتی و دفاعی خود را از طریق توسعه قابلیت‌های نظامی بیشتر و افزایش همکاری‌های خود با ناتو و سایر شرکا افزایش دهد. در نهایت، بروکسل تعهد خود را برای حمایت از انتقال سیاسی و اقتصادی در منطقه از طریق ارائه کمک‌های مالی و فنی بیشتر، تقویت گفتگو و همکاری، و ارتقای یکپارچگی و ثبات منطقه‌ای ابراز کرد.

چالش های اتحادیه اروپا در خاورمیانه

با این حال، اتحادیه اروپا برای ایفای نقش فعال و موثر در خاورمیانه با سه مانع مواجه است:

اولاً، فقدان یک رویکرد منسجم و جامع نسبت به منطقه در سطح اتحادیه وجود دارد. این امر ناشی از منافع و دیدگاه های متفاوت کشورهای بزرگ اروپایی است که دستیابی به یک سیاست مشترک را در برخورد با مسائل و بازیگران پیچیده و متنوع در منطقه دشوار می کند. این مشکل منجر به سیاست های مستقل کشورهای بزرگ و قدرتمند اروپایی مانند فرانسه و آلمان شده است که برای کسب نفوذ و موقعیت ژئواستراتژیک، تعاملات دوجانبه با بازیگران منطقه ای را دنبال می کنند. عامل دیگری که نقش اتحادیه اروپا را محدود می کند، بحران اقتصادی است که ظرفیت مالی اتحادیه را برای مدیریت و پاسخگویی به نیازهای این منطقه بحران زده کاهش داده است. ضعف ساختاری اتحادیه اروپا، فقدان مکانیسم قضایی برای اجرای تصمیمات و قطعنامه‌های آن و اهرم‌های ناکافی سیاست خارجی آن از دیگر عواملی هستند که ظرفیت تصمیم‌گیری اتحادیه را تضعیف می‌کنند.

ثانیاً خاورمیانه دارای ساختارها، مشکلات، بحران ها و بازیگران سیاسی متنوع و پیچیده ای است. حکومت‌های منطقه عمدتاً مبتنی بر اراده و رای مردم نیستند، بلکه بیشتر مبتنی بر اشکال مختلف استبداد، فرقه‌گرایی، ملی‌گرایی و قبیله‌گرایی هستند. این منطقه همچنین با انواع مختلفی از بحران ها مانند جنگ های داخلی، درگیری های قومی، بلایای انسانی، تروریسم و افراط گرایی مواجه است. بازیگران در منطقه نه تنها دولت‌ها، بلکه بازیگران غیردولتی مانند شبه‌نظامیان، گروه‌های شورشی، جنبش‌های مذهبی و قدرت‌های منطقه‌ای هستند. این عوامل، اتخاذ یک سیاست ثابت و مشخص برای منطقه را برای اتحادیه دشوار می کند، زیرا باید به طور جداگانه و مستقل به هر موردی رسیدگی کند.

در نهایت، مسائل فرا آتلانتیک نیز مانع از نقش فعال و مؤثر اتحادیه اروپا در خاورمیانه شده است، زیرا ایالات متحده و اسرائیل اغلب با نقش مستقل اتحادیه اروپا مخالفت کرده‌اند، در عوض ترجیح می‌دهند که اتحادیه اروپا نقش مکمل را در چارچوب سیاست‌های آنها ایفا کند. ایالات متحده و اسرائیل منافع و دیدگاه های متفاوتی از اتحادیه اروپا در مورد مسائل مختلف منطقه مانند برنامه هسته ای ایران، درگیری اسرائیل و فلسطین، بحران سوریه و نقش قدرت های منطقه ای دارند.

فرصت های اتحادیه اروپا در خاورمیانه

با وجود این چالش ها، اتحادیه اروپا نیز با استفاده از قدرت نرم و ابزارهای دیپلماتیک خود و همچنین کمک های اقتصادی و بشردوستانه خود فرصت هایی برای ایفای نقش مثبت و سازنده در خاورمیانه دارد.

اتحادیه اروپا می تواند از شهرت و اعتبار خود به عنوان یک واسطه بی طرف و صادق و همچنین تجربه و تخصص خود در حل مناقشه و ایجاد صلح،  برای میانجیگری و تسهیل گفتگو و همکاری میان طرف های درگیر در منطقه استفاده کند. اتحادیه اروپا می‌تواند از اصلاحات و انتقالات سیاسی و اقتصادی در منطقه با ایجاد مشوق‌ها و مشروط‌سازی‌ها و همچنین انعطاف‌پذیری و تمایز بیشتر برای کشورهایی که مایل و قادر به اجرای هنجارها و ارزش‌های اروپایی هستند، حمایت کند. اتحادیه اروپا  می‌تواند با حمایت از سازمان‌ها و ابتکارات منطقه‌ای موجود، مانند اتحادیه عرب و طرح صلح عربی، و با ایجاد بسترها و مکانیسم‌های جدید برای گفت‌وگو و همکاری، مانند اتحادیه مدیترانه و دیالوگ 5+5 مسیر این گفت و گوها را هموار سازد. اتحادیه اروپا می‌تواند با سایر بازیگران بین‌المللی و منطقه‌ای مانند ایالات متحده، روسیه، چین، ترکیه و ایران برای مقابله با چالش‌ها و تهدیدهای مشترک در منطقه، مانند اشاعه سلاح‌های کشتار جمعی، تروریسم جهانی، تغییرات آب و هوایی و مهاجرت همکاری و هماهنگی کند. در نهایت، اتحادیه اروپا می تواند از روابط تجاری و انرژی خود با منطقه و همچنین کمک های توسعه ای و بشردوستانه خود برای تقویت توسعه اقتصادی و اجتماعی، کاهش فقر و نابرابری و بهبود شرایط زندگی و حقوق بشر مردم منطقه استفاده کند.